Zdolność do pracy - ability to work
właściwości człowieka określające to, co może on i umie robić. Zdolność ta jest szczególnym stanem psychofizycznym człowieka, który zapewnia mu możliwość wykonywania wszystkich lub pewnych tylko czynności zawodowych w pełnym lub częściowym wymiarze godzin. Może być więc ona pełna lub ograniczona. Zdolność pełna to zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy i w dowolnym zawodzie (w ramach posiadanych kwalifikacji) i w warunkach uznanych za normalne, zaś ograniczona (niepełna) – to zdolność do wykonywania pracy w niepełnym wymiarze czasu i w warunkach korzystniejszych niż normalne lub w innym zawodzie, ustalona na podstawie orzeczeń komisji lekarskich.
O zdolności (zdatności) do pracy decydują takie czynniki jak:
umiejętności zdobyte przez naukę i doświadczenie, łatwość uczenia się i przyswajania nowości, umiejętności organizowania sobie pracy, oszczędzanie wysiłku, narzędzi i materiałów;
uzdolnienia zawodowe, temperament, zrównoważenie emocjonalne, zainteresowania, dążenie do osiągnięć zawodowych i zrobienia kariery, umiejętność konsekwentnego działania i rzetelnej oceny;
kreatywność, wyobrażenia i wrażliwość, etyka zawodowa, dokładność i staranność w wykonywaniu pracy, aspiracje innowacyjne, odwaga i umiejętność podejmowania decyzji, gotowość do podejmowania zadań trudniejszych wymagających wysiłku i aktywności, poczucie odpowiedzialności, zmysł gospodarczy;
sprawność psychofizyczna i wydolność czynnościowa, zdolność koncentracji, sprawność motoryczna i możliwości energetyczne organizmu, fizyczna i moralna wytrwałość w pracy, wiara we własne siły i zdolność ich mobilizowania;
zdolność biologiczna przystosowania się do utrudnionych warunków środowiska i niekorzystnego rozkładu czasu pracy oraz zdolność regeneracyjna organizmu (możliwości w zakresie detoksykacji ustrojowej i regeneracji sił wydatkowanych w trakcie pracy);
umiejętności współżycia z ludźmi (łatwość kontaktowania się z ludźmi), gotowość do współpracy, skłonność do przyjmowania akceptowanych przez grupę norm, życzliwość, kultura osobista oraz tolerancja dla odmiennych poglądów i opcji.
[J. Penc]
Zobacz również:
wola działania
|